Sosyal Sigortalar Kurumu Emeklilik Kriterleri

 (SSK Emeklilik -BAĞKUR Emeklilik)

25.08.1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanunla 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı Kanunlara eklenen geçici maddeler ile Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte emekliliğe hak kazanamamış olanlar için kademeli bir geçiş süreci öngörülmüş, ancak söz konusu geçici maddeler Anayasa Mahkemesinin 23.02.2001 tarihli ve 2001/41 sayılı kararı ile iptal edilerek, iptal kararının Resmi Gazete'de yayımı tarihinden 6 ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştü.

Söz konusu geçici maddeler, 01.06.2002 tarih ve 24772 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren 4759 sayılı "Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu, Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"la yeniden düzenlenmiştir.

4759 sayılı Kanunun 506 ve 2925 sayılı Kanunlarda öngördüğü değişiklikler de dikkate alınarak yaşlılık aylığına hak kazanma şartları aşağıda açıklanmıştır.

1. 506 SAYILI KANUNA GÖRE

4759 sayılı Kanunun 3'üncü maddesiyle 506 sayılı Kanunun geçici 81'inci maddesinin birinci fıkrasının (B) ve (C) bendlerinde yapılan değişiklikle 23.05.2002 tarihi itibariyle belirlenecek olan sigortalılık sürelerine göre, sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları yeniden düzenlenmiştir. Buna göre;

1. 08.09.1999 tarihinde 506 sayılı Kanunun 4447 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki 60'ıncı maddesinin (A) bendi hükümlerine göre yaşlılık aylığına hak kazanmış olan sigortalılarla 08.09.1999 tarihi itibariyle sigortalılık süresi 18 yıl ve daha fazla olan kadın ve sigortalılık süresi 23 yıl ve daha fazla olan erkek sigortalılar hakkında 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki 506 sayılı Kanunun 60'ıncı maddesinin (A) bendinin (a), (b) ve (c) alt bentleri uygulanacaktır.
2. 23.05.2002 tarihinde;
   1. 1'inci madde kapsamında olanlar (geçici 81'inci maddenin A bendi kapsamına girenler) hariç olmak üzere, sigortalılık süresi 18 (dahil) yıldan fazla olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 40 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 23 yıldan (dahil) fazla olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 44 yaşını doldurmaları ve en az 5000 gün,
   2. Sigortalılık süresi 17 (dahil) yıldan fazla, 18 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 41 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 21 yıl 6 ay (dahil) dan fazla, 23 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 45 yaşını doldurmaları ve en az 5000 gün,
   3. Sigortalılık süresi 16 (dahil) yıldan fazla, 17 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 42 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 20 yıl (dahil) dan fazla 21 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 46 yaşını doldurmaları ve en az 5075 gün,
   4. Sigortalılık süresi 15 (dahil) yıldan fazla, 16 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 43 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 18 yıl 6 (dahil) aydan fazla, 20 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 47 yaşını doldurmaları ve en az 5150 gün,
   5. Sigortalılık süresi 14 (dahil) yıldan fazla, 15 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 44 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 17 yıl (dahil) dan fazla, 18 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 48 yaşını doldurmaları ve en az 5225 gün,
   6. Sigortalılık süresi 13 (dahil) yıldan fazla, 14 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 45 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 15 yıl 6 ay (dahil) dan fazla, 17 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 49 yaşını doldurmaları ve en az 5300 gün,
   7. Sigortalılık süresi 12 (dahil) yıldan fazla, 13 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 46 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 14 (dahil) yıldan fazla, 15 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 50 yaşını doldurmaları ve en az 5375 gün,
   8. Sigortalılık süresi 11 (dahil) yıldan fazla, 12 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 47 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 12 yıl 6 ay (dahil) dan fazla, 14 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 51 yaşını doldurmaları ve en az 5450 gün,
   9. Sigortalılık süresi 10 (dahil) yıldan fazla, 11 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 48 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 11 (dahil) yıldan fazla, 12 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurmaları ve en az 5525 gün,
   10. Sigortalılık süresi 9 (dahil) yıldan fazla, 10 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 49 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 9 yıl 6 ay (dahil) dan fazla, 11 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 53 yaşını doldurmaları ve en az 5600 gün,
   11. Sigortalılık süresi 8 (dahil) yıldan fazla, 9 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 50 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 8 (dahil) yıldan fazla, 9 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 54 yaşını doldurmaları ve en az 5675 gün,
   12. Sigortalılık süresi 7 (dahil) yıldan fazla, 8 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 51 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 6 yıl 6 ay (dahil) dan yıldan fazla, 8 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 55 yaşını doldurmaları ve en az 5750 gün,
   13. Sigortalılık süresi 6 (dahil) yıldan fazla, 7 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 5 (dahil) yıldan fazla, 6 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 56 yaşını doldurmaları ve en az 5825 gün,
   14. Sigortalılık süresi 5 (dahil) yıldan fazla, 6 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 53 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 3 yıl 6 ay (dahil) dan fazla, 5 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 57 yaşını doldurmaları ve en az 5900 gün,
   15. Sigortacılık süresi 4 (dahil) yıldan fazla, 5 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 54 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 2 yıl 8 ay 15 (dahil) günden fazla, 3 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 58 yaşını doldurmaları ve en az 5975 gün,
   16. Sigortalılık süresi 3 (dahil) yıldan fazla, 4 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 55 yaşını doldurmaları ve en az 5975 gün,
   17. Sigortalılık süresi 2 yıl 8 ay 15 (dahil) günden fazla, 3 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 56 yaşını doldurmaları ve en az 5975 gün,

malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunmaları şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler.

1. 23.05.2002 tarihinde 15 yıldan beri sigortalı olup, kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını dolduran ve sigortalılık süresince en az 3600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunan sigortalılar yaşlılık aylığına hak kazanacaklardır.
2. 23.05.2002 tarihinde 3'üncü maddede öngörülen şartları yerine getiremeyenlerden bu şartları;
   1. 24.05.2002 ile 23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,
   2. 24.05.2005 ile 23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,
   3. 24.05.2008 ile 23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,
   4. 24.05.2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24.05.2011 ile 23.05.2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,
   5. 24.05.2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları,

halinde yaşlılık aylığından yararlanabileceklerdir.

Bu maddeye göre sigortalının yaşlılık aylığına hak kazanacağı kademeli yaş haddi; bu şartlardan (50/55 yaş + 15 yıl + 3600 gün) hangisi en son sağlanmış ise bunun sağlandığı tarihe göre belirlenecektir.

Bu nedenle, geçici 81'inci maddenin (C/b) bendine göre bağlanacak aylıklarda sadece 3600 gün şartının hangi tarihte tamamlandığının bilgisayarca tesbitine imkan bulunmadığından, "SOYM3Z1" ekranındaki "3600 Günün Tamamlandığı Tarih" alanına 3600 günün tamamlandığı tarihin girilmesi zorunludur.

3600 prim ödeme gün sayısının tamamlandığı tarihin tesbitinde sigortalıların bu günü, isteğe bağlı ve topluluk sigortasına, askerlik ve hizmet borçlanmalarına veya yapılan hizmet ihyalarına ilişkin prim ödeme gün sayıları ile tamamlamaları durumunda, primin veya ihya/borçlanma bedelinin son ödeme tarihi 3600 günün tamamlandığı tarih olacaktır.

Örnek 1:

Bu sigortalı 15 yıllık sigortalılık süresini 13.08.2003 tarihinde, 50 yaşını ise 15.06.2005 tarihinde tamamlayacaktır. 3600 gün prim ödeme şartı ise daha önce, 01.02.1999 tarihinde yerine gelmiştir. Dolayısıyla şartlarının tamamının sağlanacağı 15.06.2005 tarihi Kanunda öngörülen 24.05.2005-23.05.2008 zaman aralığında olduğundan, bu zaman aralığına karşılık gelen 54 yaşını tamamladıktan sonra tahsis talebinde bulunması halinde aylık bağlanacaktır.

Örnek 2:

Bu sigortalının 55 yaşını 01.07.2004 tarihinde, 3600 gününü 01.05.2005 tarihinde, 15 yıllık sigortalılık süresini ise 01.04.2006 tarihinde yerine getirdiği anlaşıldığından, şartların tamamının sağlanacağı 01.04.2006 tarihi Kanunda öngörülen 24.05.2005-23.05.2008 zaman aralığında olduğundan, bu zaman aralığına karşılık gelen 57 yaşını tamamlayacağı 01.07.2006 tarihinden sonra tahsis talebinde bulunması halinde aylık bağlanacaktır.

Örnek 3:

Bu sigortalı 15 yıllık sigortalılık süresini 01.02.2001, 55 yaşını ise 02.04.2001 tarihinde tamamlamıştır. Ancak 2001 yılı sonu itibariyle prim ödeme gün sayısı 3575 iken Ocak/2002 ayına ait isteğe bağlı sigorta primini 23.11.2002 tarihinde ödeyerek gün sayısını 3605'e yükselten ve prim ödemelerine devam eden sigortalının her üç şartı bir arada yerine getirdiği 23.11.2002 tarihini kapsamına alan 24.05.2002-23.05.2005 süresinin karşılığı olan 56 yaşını tamamlamış olduğundan 3600 gün prim şartının oluştuğu 23.11.2002 tarihinden itibaren tahsis talebinde bulunması halinde tarafına aylık bağlanacaktır.

1. 4759 sayılı Kanunla 08.09.1999 tarihinden sonra işe başlayan/başlayacak sigortalıların yaşlılık aylığından yararlanma koşullarında bir değişiklik getirilmediğinden, bunlar hakkında 506 sayılı Kanunun 4447 ve 4759 sayılı Kanunlarla değişik 60'ıncı maddesinin (A) bendi hükümleri (58/60 yaş+7000 gün veya 58/60 yaş+25 yıllık sigortalılık süresi + 4500 gün) uygulanacaktır.
2. 2925 SAYILI KANUNA GÖRE

4759 sayılı Kanunun 4'üncü maddesiyle 2925 sayılı Kanunun geçici 2'nci maddesinin Anayasa Mahkemesince iptal edilen (B) bendi yeniden düzenlenmiştir.

Buna göre;

1. Geçici 2'nci maddenin A bendi kapsamında olanlar, diğer bir ifadeyle 08.09.1999 tarihinde 13 yıl ve daha fazla sigortalılığı bulunanlar, en az 15 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş ve en az 3600 gün prim ödemiş bulunmaları kaydıyla herhangi bir yaş koşulu aranmaksızın diledikleri zaman yaşlılık aylığından yararlanabileceklerdir.
2. 23.05.2002 tarihinde;
   1. 1'inci madde kapsamında olanlar (Geçici 2'nci maddenin A bendi kapsamına girenler) hariç olmak üzere, sigortalılık süresi 13 yıl (dahil) ve daha fazla olanlar kadın ise 40, erkek ise 44 yaşını doldurmuş olmaları
   2. Sigortalılık süresi 12 yıl 3 ay (dahil) dan fazla 13 yıldan az olanlar kadın ise 41, erkek ise 45 yaşını doldurmuş olmaları,
   3. Sigortalılık süresi 11 yıl 6 (dahil) aydan fazla 12 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 42, erkek ise 46 yaşını doldurmuş olmaları,
   4. Sigortalılık süresi 10 yıl 9 (dahil) aydan fazla 11 yıl 6 aydan az olanlar kadın ise 43, erkek ise 47 yaşını doldurmuş olmaları,
   5. Sigortalılık süresi 10 (dahil) dan fazla 10 yıl 9 aydan az olanlar kadın ise 44, erkek ise 48 yaşını doldurmuş olmaları,
   6. Sigortalılık süresi 9 yıl 3 (dahil) aydan fazla 10 yıldan az olanlar kadın ise 45, erkek ise 49 yaşını doldurmuş olmaları,
   7. Sigortalılık süresi 8 yıl 6 (dahil) aydan fazla 9 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 46, erkek ise 50 yaşını doldurmuş olmaları,
   8. Sigortalılık süresi 7 yıl 9 (dahil) aydan fazla 8 yıl 6 aydan az olanlar kadın ise 47, erkek ise 51 yaşını doldurmuş olmaları,
   9. Sigortalılık süresi 7 (dahil) yıldan fazla, 7 yıl 9 aydan az olanlar kadın ise 48, erkek ise 52 yaşını doldurmuş olmaları,
   10. Sigortalılık süresi 6 yıl 3 (dahil) aydan fazla 7 yıldan az olanlar kadın ise 49, erkek ise 53 yaşını doldurmuş olmaları,
   11. Sigortalılık süresi 5 yıl 6 (dahil) aydan fazla 6 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 50, erkek ise 54 yaşını doldurmuş olmaları,
   12. Sigortalılık süresi 4 yıl 9 (dahil) aydan fazla 5 yıl 6 aydan az olanlar kadın ise 51, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olmaları,
   13. Sigortalılık süresi 4 (dahil) yıldan fazla, 4 yıl 9 aydan az olanlar kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,
   14. Sigortalılık süresi 3 yıl 3 (dahil) aydan fazla, 4 yıldan az olanlar kadın ise 53, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,
   15. Sigortalılık süresi 2 yıl 8 ay 15 (dahil) günden fazla, 3 yıl 3 aydan az olanlar kadın ise 54, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

ve en az 15 yıllık sigortalılık süresi ile 3600 gün prim ödeme şartlarını yerine getirmeleri halinde yaşlılık aylığından yararlanabilirler.

1. 4759 sayılı Kanunla, ilk defa 01.10.1999 (dahil) tarihinden sonra 2925 sayılı Kanun kapsamına alınan/alınacak sigortalıların yaşlılık aylığından yararlanma koşullarında bir değişiklik getirilmediğinden, bunlar hakkında 4447 sayılı Kanunla değişik 2925 sayılı Kanunun 20'nci madde hükmü (58/60 yaş + 15 yıl sigortalılık süresi + 3600 gün prim) uygulanacaktır.
2. ORTAK KONULAR
   1. Anayasa Mahkemesinin söz konusu iptal Kararının yürürlüğe girdiği 23.05.2002 (dahil) tarihinden sonra yaşlılık sigortası yönünden tahsis talebinde bulunan sigortalıların aylığa hak kazanıp kazanmadıkları, 4759 sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeler dikkate alınarak belirlenecektir. Bu nedenle 23.05.2002-31.05.2002 tarihleri arasında tahsis talebinde bulunup, talepleri 4447 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre değerlendirilerek reddedilen sigortalıların sözkonusu talepleri, 4759 sayılı Kanun hükümlerine göre yeniden değerlendirilecektir.
   2. 23.05.2002 (dahil) tarihinden sonra yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan sigortalılar için geçerli olmak üzere, 10.09.1999 tarih ve 12-99. Ek Genelgenin (I/B) bölümünün 3, 4 ve 5'inci maddeleri ile (II/C) bölümünün 3'üncü maddesi yürürlükten kaldırılmış olup, aynı tarih itibariyle sigortalıların sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayılarının tesbitinde anılan Genelge ile 03.01.2000 tarih, 12-101.Ek sayılı Genelgede belirtilen usul ve esasların uygulanmasına devam edilecektir.
   3. 506 ve 2925 sayılı Kanunlara göre yaşlılık aylığından yararlanma şartlarını gösterir tablolar ilişiktedir. Bilgi edinilmesini ve gereğince işlem yapılmasını rica ederiz.

506 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 81'İNCİ MADDESİNİN (A) ve (B) BENDLERİNE GÖRE YAŞLILIK AYLIĞINDAN YARARLANMA ŞARTLARI
ERKEK SİGORTALILAR

KADIN SİGORTALILAR

2925 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 2'NCİ MADDESİNE GÖRE YAŞLILIK AYLIĞINDAN YARARLANMA ŞARTLARI