Danıştay 8. Daire Başkanlığı         2020/6827 E.  ,  2020/6106 K.

"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/6827
Karar No : 2020/6106

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1) … Bakanlığı
VEKİLİ : Huk. Müş. …

2) … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yozgat İli, Sarıkaya İlçesi, … Lisesi'nden mezun olan davacı tarafından, anılan lisede okul birincisi olmasına rağmen okul birinciliğinin sisteme işlenmemesinden dolayı 15-16 Haziran 2019 tarihinde yapılan YKS'de başarısız sayılması nedeniyle, okul birinciliğinin sisteme işlenerek sınav sonucunun yeniden değerlendirilmesi yönündeki 07/08/2019 tarihli başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve E. …sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; sınav sonuçlarının açıklanma tarihi olan 06/08/2019 tarihinden itibaren dava açma süresi olan 10 gün içerisinde dava açılması gerektiği, yasal dava açma süresinin son günü olan 16/08/2019 (Cuma) tarihinin çalışmaya ara verme zamanına (adli tatil) rastlaması nedeniyle, sürenin ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzadığı, anılan sürenin son günü olan 07/09/2019 (Cumartesi) tarihinin ise tatil gününe rastlaması nedeniyle sürenin tatil gününü izleyen çalışma gününün bitimine kadar uzayacağı ve işbu davada en son dava açma gününün 09/09/2019 (Pazartesi) olduğu, bu süre geçirilerek 08/10/2019 tarihinde dava açıldığı gerekçesiyle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davanın genel idari yargılama usulüne tabi olduğu, okul birincisi olduğunun kabul edilmesine rağmen mağduriyetinin giderilmediği, Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idareler tarafından istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesi kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 20/B maddesi uyarınca işin gereği görüşüldü:

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 'Merkezî ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usulü' başlıklı 20/B maddesinde; “Millî Eğitim Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezî ve ortak sınavlar, bu sınavlara ilişkin iş ve işlemler ile sınav sonuçları hakkında açılan davalara ilişkin yargılama usulünde: a) Dava açma süresi on gündür, b) Bu Kanunun 11 inci maddesi hükümleri uygulanmaz...” hükmü, 'Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller' başlıklı 31. maddesinin 1. fıkrası ile adli yardım konusunda atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 'Adli yardımdan yararlanacak kişiler' başlıklı 334. maddesinin 1. fıkrasında; "Kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama veya takip giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olan kimseler, iddia ve savunmalarında, geçici hukuki korunma taleplerinde ve icra takibinde, taleplerinin açıkça dayanaktan yoksun olmaması kaydıyla adli yardımdan yararlanabilirler." hükmü, 'Adli yardımla ertelenen yargılama giderlerinin tahsili' başlıklı 339. maddesinin 1. fıkrasında; "Adli yardım kararından dolayı ertelenen tüm yargılama giderleri ile Devletçe ödenen avanslar dava veya takip sonunda haksız çıkan kişiden tahsil olunur. Adli yardımdan yararlanan kişinin haksız çıkması hâlinde, uygun görülürse yargılama giderlerinin en çok bir yıl içinde aylık eşit taksitler hâlinde ödenmesine karar verilebilir." hükmü yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu kararın esasına ilişkin olarak yapılan incelemede;
İdari işlemlere karşı başvuru yollarının ayrıntılı düzenlemelerde yer alması, başvuru süresinin kısa olması veya olağan başvuru yollarına istisna getirilebilmesi nedeniyle işlemlere karşı hangi idari birime, hangi sürede başvurulacağının idarelerce işlemde belirtilmesi hukuk güvenliği ilkesinin gereğidir. Anayasa hükmü ile de bireylerin yargı ya da idari makamlar önünde haklarını arayabilmelerine kolaylık ve olanak sağlanması amaçlanmış; idareye işlemlerinde, ilgililerin kaç gün içinde, hangi mercilere başvurabileceklerini bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
İdarenin Anayasa'dan kaynaklanan yükümlülüğünü yerine getirmesi esas olmakla birlikte belirtilen yükümlülüğün yerine getirilmemesi, idari işlemlere karşı açılan davalarda dava açma süresinin işletilmeyip, ihmal edilmesi sonucunu da doğurmamalıdır. Anayasa'nın 125. maddesinde idari işlemlere karşı açılacak davalarda sürenin yazılı bildirim tarihinden başlayacağının belirtilmesi karşısında, usulüne uygun tebliğ olunan veya bütün unsurlarıyla ilgililer tarafından öğrenilen idari işlemler üzerine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda belirtilen dava açma sürelerinin işletilmesi zorunludur.
Uyuşmazlıkta; davacının 06/08/2019 tarihinde açıklanan sınav sonuçlarına göre bir yükseköğretim programına yerleşemediğini öğrendiği açık olup anılan yerleştirme sonuçlarında, okul birinciliği kontenjanından yararlanıp yararlanmadığına yönelik bir ibarenin yer almadığı hususu dikkate alındığında, okul birinciliği kontenjanından yararlanamamasının tüm unsurlarıyla davacı tarafından ne zaman öğrenildiğinin araştırılması gerekmekte ise de; iptali istenilen … tarih ve E. … sayılı dava konusu işleme dayanak olan ve davacı tarafından 07/08/2019 tarihinde davalı idareye yapılan başvuruda; okul birincisi olmasına rağmen okul tarafından okul birinciliği bilgilerinin sisteme işlenmediğinden herhangi bir üniversiteye yerleşemediğini, Milli Eğitim Müdürlüğü aracılığıyla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından resmi yazıyla Başkanlıklarına sunulan düzeltme talebinin yerine getirilerek durumunun tekrar değerlendirilmesi, mağduriyetinin giderilmesi talebinde bulunulduğu görüldüğünden, davacının 07/08/2019 tarihi itibariyle okul birinciliği kontenjanından yararlanamadığını öğrendiğinin kabulü ile birlikte, bu tarihten itibaren 10 gün içerisinde ve adli tatil ile hafta sonuna denk gelen süreler nedeniyle en son 09/09/2019 tarihinde dava açılması gerektiği anlaşıldığından, temyize konu davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmamaktadır.
Temyize konu kararın yargılama giderleri yönünden yapılan incelemede;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 'Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar' başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı, hükme bağlanmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden, 08/10/2019 tarihinde açılan dava için … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı dava dilekçesinin reddi kararında, davacının adli yardım isteminin kabul edildiği anlaşıldığından, Mahkeme kararında yer alan "…-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine" şeklindeki ibarenin, yargılama giderine resmi postadan karşılanan …-TL posta gideri de dahil edilmek suretiyle "…-TL yargılama giderinin davacıdan tahsili için ilgili Vergi Dairesine müzekkere yazılması" şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda yer verilen gerekçe ile ONANMASINA, yargılama giderleri yönünden düzeltilerek ONANMASINA,
3. Temyiz aşamasında davacıdan alınamayan ve ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL temyiz yargılama giderinin davacıdan tahsili için Mahkemesince ilgili Vergi Dairesine müzekkere yazılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun'un 20/B maddesi uyarınca kesin olarak, 29/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.