9. Hukuk Dairesi

9. Hukuk Dairesi 2021/6841 E. , 2021/10991 K.

9. Hukuk Dairesi         2021/6841 E.  ,  2021/10991 K.

  •  


"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin, davalıya ait işyerinde 29/08/2007-12/08/2015 tarihleri arasında forklift operatörü olarak çalıştığını, davalı işverenin fesih gerekçesi olarak ileri sürdüğü hususların doğru olmadığını, asıl işten çıkartılma sebebinin sendikal nedenlere dayandığını ileri sürerek; müvekkilinin iş sözleşmesinin sendikal nedenler neticesinde fesih edildiğinin tespiti ile işe iadesine, müvekkilinin süresi içerisinde başvurmasına karşın davalı işverence işe başlatılmaması halinde 8 aylık brüt ücret tutarında işe başlatmama tazminatı ile 4 aylık brüt ücret tutarındaki boşta geçen süre ücret ve haklarının davalıdan tahsiline, karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; feshin geçerli nedene dayandığı savunarak; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmiştir. Hükmün taraf vekillerince temyizi üzerine Dairemizce feshin geçersizliğine karar verilmesi isabetli ise de davacının sendikal tazminat yönünde talebi bulunduğu halde davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedildiği iddiası yokmuşcasına ve bu yönde herhangi bir araştırma yapılmaksızın karar verilmesinin hatalı olduğu, bu hususta ispat yükünün davacı işçide olduğu da gözetilerek; dava dilekçesindeki iddiaların araştırılması, Ağaç İş Sendikası'na müzekkere yazılarak, davalı işyerinde kaç üyesinin bulunduğu, kaç üyesinin istifa ettiğinin, isim, üyelik ve istifa tarihleri ile bildirmesi istenerek ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan fesihten önceki ve sonraki 6 aylık süreler içerisinde davalı işyerinde çalışan işçilerin listesi getirtilerek, bilirkişi incelemesi yaptırılarak, Ağaç İş Sendikası'ndan istifa edip işyerinde çalışan işçiler olup olmadığı, Ağaç İş Sendikası'ndan istifa eden işçilerden kaçının işten çıkarıldığı ve işten çıkarılma tarihleri kronolojik olarak irdelenmeli ve dosyadaki bilgi ve belgelerle bir değerlendirmeye tabi tutularak feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığının somut bir biçimde tespit edilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuş, bozma ilamına uyulmasına karar veren Mahkemece feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle davacı talebi gözetilerek 8 aylık brüt ücret tutarında sendikal tazminatın hüküm altına alınmasına karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Somut olayda, davacı vekili davacının iş sözleşmesinin esasında sendikal sebeple feshedildiğini, davacının söz konusu sendikanın ... Şubesi disiplin kurulu üyesi aynı zamanda da sendika genel kurul delegesi olduğunu, toplu iş sözleşmesi sırasında işçilerin hakları ile ilgili olarak yeterli çaba gösterilmediğinden işyerindeki işçilerin tepki gösterdiği, bunun üzerine Ağaç İş Sendikası tarafından ... Şubesi'nin kapatıldığı, davacı dahil bir çok işçinin sendikadan istifa ederek Öz ağaç İş Sendikası'na üye olduğu, Ağaç İş Sendikası'ndan istifa eden işçilerin perderpey işten çıkartıldığını iddia etmiştir.
Davacı tanıklarından ...; davacının Ağaç İş sendikasının ... Şubesi disiplin kurulunda kurul başkanı olup aynı zamanda sendikanın genel kurul delegesi olduğunu, Ağaç- İş Sendikasının ... şubesini kapattığını bu nedenle arayışa girdiklerini ve davacının Hak-iş konfederasyonuna bağlı Özağaç iş sendikasına üye olduğunu, örgütlenme çabası içinde iken örgütlenmeyi tamamlayamadan davacının iş akdinin sona erdirildiğini, davacının ağaç iş sendikasından istifa ettiği bilindiği için ve Özağaç iş sendikasında örgütlenme çalışması yapıldığından davacının iş akdinin bu nedenle sona erdirildiğini beyan ederken diğer davacı tanığı ... ise davacının ... sendikasının ... Şubesi disiplin kurulunda kurul başkanı aynı zamanda sendikanın genel kurul delegesi olduğunu davacının bu sendikadaki faaliyetleri nedeniyle iş akdinin feshedildiğini, davacının bir başka sendika ile ilgili faaliyeti olduğunu bilmediğini beyan etmiştir.
Bozma sonrası Ağaç İş Sendikasından gelen cevap yazılarında 01.07.2013 tarihinde sendika örgütlenme çalışmasının tamamlandığı, 01.01.2014-30.06.2016 yürürlük süreli ilk toplu iş sözleşmesinin imzalandığı, sendikadan istifa edenlerin büyük çoğunluğunun çalışmaya devam ettiği üye sayısı 780 iken III. dönem toplu İş sözleşmesi çoğunluk tespitinde üye sayısının 1467 ye ulaştığı bildirilmiştir.
Dosyaya sunulan 25.02.2021 tarihli raporunda, 2015 yılında Ağustos ayına kadar olan dönemde 152 işçinin işten çıkarıldığı/ayrıldığı, 2015 yılında Ağustos ayına kadar olan dönemde 59 işçinin işten çıkarıldığı, 2015 yılında 188 işçinin Ağaç İş sendikası üyeliğinden ayrıldığı, 2015 yılında ağustos ayına kadan dönemde sendika üyeliğinden ayrılan 11 işçinin aynı dönemde işveren tarafından işten çıkarıldığı bildirilmiştir. Yani 188 işçi sendika üyeliğinden istifa etttiği halde bunlardan sadece 11 tanesi işten çıkartılmıştır. İşten çıkartılma oranı yaklaşık % 6 ya tekabül etmektedir. Ağaç İş Sendikası tarafından ... Şubesinin kapatılması sonucu davacının sendika arayışına girmesi davalı işverenden kaynaklı bir durum da değildir. Davacının Öz ... üye olduğu için işten çıkartıldığına yönelik bir ispat bulunmamaktadır. Ağaç İş Sendikasından istifa eden işçilerin peyderpey işten çıkartıldığı iddiası da sendikadan istifa eden 188 işçiden sadece 11 inin işten çıkartıldığı 177 işçinin çalışmaya devam ettiği ve sendikanın üye sayısını arttırarak III. Dönem toplu iş sözleşmesinin imzalandığı gerçeği karşısında davacının iş sözleşmesinin feshinin sendikal sebebe dayandığının açık ve somut bir şekilde ispatlanamadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece tüm bu hususlar gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi bozma nedenidir.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-... 4. İş Mahkemesinin 25/03/2021 tarih ve 2018/2 esas 2021/208 karar sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın kabulü ile işverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının kanuni sürede işe başlatılma talebinde bulunmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde davalı tarafından ödenmesi gereken tazminat miktarının fesih sebebi ve işçinin kıdemi dikkate alınarak takdiren beş aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 59,30 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 31,60 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
6-Davacı kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan tarife uyarınca takdir edilen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafça yapılan 59.50 TL başvuru harcı ve nisbi harç ile 129,00 TL tebligat ücreti, 121,20 TL müzekkere ücreti, 60,00 TL tanıklık ücreti ve 450,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 819,70 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili taraflara iadesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 29.06.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.