1. Daire 2013/1388 E. , 2013/1677 K.
"İçtihat Metni"
Özeti : Ön inceleme usulü yönünden şikayetçi tarafından yapılan itirazın, incelenmeksizin reddi gerektiği hakkında.
KARAR
Haklarında Ön İnceleme Yapılanlar :
1- … - İzmir İli, … Belediye Başkanı
2- … - İzmir İli, … Belediye Başkanı
3- … - İzmir İli, … Belediye Başkanı
4- … - İzmir İli, … Belediye Başkanı
5- … - İzmir İli, … Belediye Başkanı
6- … - İzmir İli, … Belediyesi Başkan Yardımcısı
7- … - İzmir İli, … Belediyesi Başkan Yardımcısı
8- … - İzmir İli, … Belediyesi Meclis Üyesi
9- … - İzmir İli, … Belediyesi Meclis Üyesi
10- … - İzmir İli, … Belediyesi Meclis Üyesi
11- … - İzmir İli, … Belediyesi Meclis Üyesi
12- … - İzmir İli, … Belediyesi Meclis Üyesi
13- … - İzmir İli, … Belediyesi Yazı İşleri Müdürü
14- … - İzmir İli, … Belediyesi Mali Hizmetler Müdürü
15- … - İzmir İli, … Belediyesi Mali Hizmetler Müdürü
16- … - İzmir İli, … Belediyesi Harita Mühendisi
17- … - İzmir İli, … Belediyesi Ruhsat Denetim Müdür V.
18- … - İzmir İli, … Belediyesi İmar İşleri Müdürü
19- … - İzmir İli, … Belediyesi Mimarı
20- … - İzmir İli, … Belediyesi İnşaat Mühendisi
21- … - İzmir İli, … Belediyesi İnşaat Teknisyeni
22- … - İzmir İli, … Belediyesi Mimarı
23- … - İzmir İli, … Belediyesi Mimarı
24- … - İzmir İli, … Belediyesi İnşaat Mühendisi
25- … - İzmir İli, … Belediyesi Mimarı
26- … - İzmir İli, … Belediyesi Mimarı
27- … - İzmir İli, … Belediyesi İnşaat Mühendisi
28- … - İzmir İli, … Belediyesi Mimarı
29- … - İzmir İli, … Belediyesi İnşaat Mühendisi
30- … - İzmir İli, … Belediyesi Fen İmar Amiri
31- … - İzmir İli, … Belediyesi Fen İşleri Müdür Vekili
İtiraz Edilen Karar : Haklarında ön inceleme yapılanlardan …, …, … ve … için kısmen soruşturma izni verilmesine, kısmen soruşturma izni verilmemesine, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve … için soruşturma izni verilmesine, diğerleri için soruşturma izni verilmemesine ilişkin İçişleri Bakanının 2.5.2013 tarih ve Mül.Tef.Ku.Bşk.2013/196 sayılı kararı
Karara İtiraz Edenler : 1- Yetkili merci kararının 2’nci, 4’üncü ve 5’inci maddelerinden (kararımızın 2’nci, 4/a, 4/b, 5/a, 5/b, 5/c, 5/d, 5/e, 5/f ve 5/g maddeleri) soruşturma izni verilmesine ilişkin kısmına haklarında soruşturma izni verilen …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve …
2- Yetkili merci kararının 1’inci ve 3’üncü maddelerinden (kararımızın 1’inci ve 3’üncü maddeleri) soruşturma izni verilmemesine ilişkin kısımları ve 5’inci maddede ön inceleme yöntemi yönünden şikayetçi …
Karara İtiraz Etmeyen : Hakkında soruşturma izni verilen …
İçişleri Bakanının 02.05.2013 tarih ve Mül.Tef.Ku.Bşk.2013/196 sayılı kararına yapılan itirazlar bağlamında, soruşturulacak eylemler ve ilgilileri aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.
Soruşturulacak Eylemler :
… ve …'ın;
1- Şikayetçinin komşu parselinde yer alan … Caddesi, 706 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşa edilen yapı ile liman içerisindeki bazı lokantaların ve Güzelbahçe İlçesinde bulunan çeşitli yapıların imara aykırı olduğu yolundaki dilekçelerinin gereğini yapmamak ve Bilgi Edinme Hakkı Kanun’u çerçevesinde yaptığı başvuruları gereği gibi yanıtlamamak
…, …, …, …, …, …, …, …, … ve …'nın:
2- Güzelbahçe, Yalı Mahallesi, Liman içinde mülkiyeti Hazineye ait taşınmazlar üzerinde bulunan ve Belediye tarafından üçüncü şahıslara kiraya verilen işyerlerinde imara aykırı olarak yapılan eklentilere göz yummak ve anılan aykırılıklar nedeniyle kira sözleşmeleri hükümleri ihlal edilmiş olmasına karşın, sözleşmeleri her yıl yenilemek
…'nin;
3- Şikayetçiye ait … ada, … parsel sayılı taşınmaz ile komşu … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan ruhsat ve eklerine aykırı yapılar için imar mevzuatında yer alan yaptırımları farklı uygulamak suretiyle ayrımcılık yapmak
4/a- Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapılan 558 adet yapı için Belediye Encümenince alınan yıkım kararlarını uygulamamak
…, … ve …'ın:
4/b- Ege-Koop. Evlerinde kamuya terkli anayolun kapatılarak ulaşım sürekliliğinin engellenmesine göz yummak
… ve …'nin:
5/a- Ege-Koop. Güzelbahçe Evleri için imar mevzuatına aykırı olarak 11.05.2006 ve 12.05.2006 tarihli yapı ruhsatlarını düzenlemek
…, … ve …'ın:
5/b- 596. Sokak, Açık Hava Tiyatrosunun altında bulunan sıvasız yapı için imar mevzuatına aykırı olarak 09.10.2008 tarihli yapı ruhsatını düzenlemek
…, … ve …'in:
5/c- 596. Sokak, Açık Hava Tiyatrosunun altında bulunan dış cephesi kahverengi yapı için imar mevzuatına aykırı olarak 15.07.2010 tarihli yapı ruhsatını düzenlemek
…, … ve …'ın:
5/d- Taşevler için imar mevzuatına aykırı olarak 20.05.2010 tarihli yapı ruhsatını düzenlemek
…, … ve …'nin:
5/e- Aktaşevleri için imar mevzuatına aykırı 13.02.2008 tarihli yapı ruhsatlarını düzenlemek
…, …, … ve …'ın:
5/f- Sera Tunçevler için imar mevzuatına aykırı 24.09.2007 ve 25.2.2008 tarihli yapı ruhsatlarını düzenlemek
…, … ve …'ın:
5/g- Önaylar İnci Sitesi için imar mevzuatına aykırı 20.10.2008 tarihli yapı ruhsatlarını düzenlemek
Eylem Tarihi : 2013 Yılı ve öncesi
İçişleri Bakanlığının 19.09.2013 tarih, 11479 ve 25.09.2013 tarih, 11648 sayılı yazıları ekinde gönderilen dosya, Dairemizin 11.12.2013 tarih ve E:2013/1507, K:2013/1676 sayılı birleştirme kararı, İçişleri Bakanının 02.05.2013 tarih ve Mül.Tef.Ku.Bşk.2013/196 sayılı kısmen soruşturma izni verilmesine, kısmen soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararı ve bu karara yapılan itirazlar, Tetkik hakimi Arzu Bozkurt Şen'in açıklamaları dinlenildikten sonra, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre ;
1’inci ve 3’üncü maddelerden ilgililere isnat edilen eylemlerin, haklarında soruşturma yapılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı anlaşıldığından, İçişleri Bakanının 02.05.2013 tarih ve Mül.Tef.Ku.Bşk.2013/196 sayılı kararının; bu maddelerden soruşturma izni verilmemesine ilişkin kısmına şikayetçi tarafından yapılan itirazın reddine,
2’nci, 4/a, 5/a, 5/b, 5/c, 5/d, 5/e, 5/f ve 5/g maddelerinden ilgililere isnat edilen eylemlerin ise, haklarında soruşturma yapılmasını gerektirecek nitelikte bulunduğu anlaşıldığından, İçişleri Bakanının 02.05.2013 tarih ve Mül.Tef.Ku.Bşk.2013/196 sayılı kararının; bu maddelerden soruşturma izni verilmesine ilişkin kısımlarına ilgililerce yapılan itirazların reddine,
4/b maddesinden isnat edilen eylemle ilgili olarak, ulaşım sürekliliğinin engellendiği yolda bulunan tel çitlerin 29.04.2013 tarihi itibarıyla kaldırıldığı, bu itibarla 4/b maddesinden ilgililere isnat edilen eylemin, haklarında soruşturma yapılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı anlaşıldığından, itirazların kabulüyle İçişleri Bakanının 02.05.2013 tarih ve Mül.Tef.Ku.Bşk.2013/196 sayılı kararının; 4/b maddesinde belirtilen eylemden soruşturma izni verilmesine ilişkin kısmının kaldırılmasına,
Yetkili merci kararının 5’inci maddesine ilişkin olarak ön inceleme usulü yönünden şikayetçi tarafından yapılan itiraza gelince,
Güzelbahçe Kaymakamlığının 09.03.2012 tarihli yazısı ekinde bulunan şikayet dilekçesi ve eklerinde, 50 sıra halinde gösterilen çok sayıda yapının çatı katları ile zemin ve bodrum katlarının imar mevzuatına aykırı olduğunun belirtildiği, ön inceleme kapsamında 02.10.2012 tarihinde görevlendirilen bilirkişiler tarafından düzenlenen 26.02.2013 tarihli raporda, şikayet edilen yapı sayısının fazla olması nedeniyle örnekleme yapılarak 13 sıra halindeki yapıların imar mevzuatı açısından uygun olup olmadıklarının incelendiği, şikayetçinin ise bu yönteme karşı çıkarak şikayet dilekçesi ekindeki bütün binaların mevzuata uygunluğunun incelenmesini ve buna göre karar verilmesini öne sürerek itirazda bulunduğu görülmektedir.
4483 sayılı Kanun’un 7’nci maddesinde, "Yetkili merci, soruşturma izni konusundaki kararını, suçun 5’inci maddenin birinci fıkrasına göre öğrenilmesinden itibaren ön inceleme dahil en geç otuz gün içinde verir. Bu süre, zorunlu hallerde onbeş günü geçmemek üzere bir defa uzatılabilir." hükmü yer almış, söz konusu düzenlemeyle ön incelemenin kısa bir süre içinde tamamlanması, sürüncemede bırakılmaması amaçlanmıştır.
Şikayetçinin site ve sokak adı vererek çok sayıda yapının çatı katları ile zemin ve bodrum katlarının imar mevzuatına aykırı olduğunu belirterek şikayette bulunduğu, şikayet konusu bütün yapıların incelenmesi halinde Kanun’da öngörülen süre içerisinde ön incelemenin sonuçlandırılmasının fiilen mümkün olmadığı gözetilerek yapılar için örnekleme yönteminin seçildiği ve 13 sıra halindeki yapıların mevzuata uygun olup olmadıklarının incelendiği, ön incelemenin bu yapılarla sınırlı olarak yapıldığı bu durumun hukuka aykırı olmadığı, kaldı ki, incelenmeyen yapılarla ilgili olarak İçişleri Bakanlığınca ön inceleme yaptırılması hususunda takdirin Bakanlığa ait olduğu, ayrıca yetkili merci kararının belirtilen eylemden soruşturma izni verilmemesine ilişkin kısmına şikayetçinin itiraz etmediği anlaşılmıştır.
4483 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesinde, soruşturma izni verilmesine ilişkin karara karşı hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisi; soruşturma izni verilmemesine ilişkin karara karşı ise Cumhuriyet Başsavcılığı veya şikayetçinin itiraz yoluna gidebileceği hükme bağlanmıştır. Yukarıda açıklandığı üzere şikayetçinin yetkili merci kararının 5 inci maddesinden soruşturma izni verilmemesine ilişkin kısmına itirazı olmadığı, incelenmeyen yapılarla ilgili olarak soruşturma izni verilmemesine ilişkin bir karar tesis edilmediğinden, ön inceleme yöntemi yönünden yaptığı itirazın da incelenmesine olanak bulunmadığı sonucuna varıldığından, 5 inci maddedeki ön inceleme usulü yönünden şikayetçi tarafından yapılan itirazın bu gerekçeyle incelenmeksizin reddine,
Dosyanın 2’nci, 4/a, 5/a, 5/b, 5/c, 5/d, 5/e, 5/f ve 5/g maddelerinden itirazları reddedilenler ile hakkında soruşturma izni verilmekle birlikte bu dosyada itirazı bulunmayan 2’nci maddeden … için gereği yapılmak üzere karar ekli olarak İzmir Cumhuriyet Başsavcılığına, kararın birer örneğinin İçişleri Bakanlığı ile itiraz edenlere gönderilmesine 11.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.