20. Hukuk Dairesi 2019/2399 E. , 2019/4640 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, manevi tazminat istemine ilişkindir.
Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince; ilk olarak Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1121 Esas sayılı dosyası ile davanın açıldığı ve 5. Asliye Hukuk Mahkemesine görevsizlik kararı verildiği, bu mahkemenin de 2014/668 Esas sayılı dosyasında Konya 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/430 Esas sayılı ile birleştirme kararı verildiği, bu mahkeme dava konusu dosyayı 2008/430 Esas sayılı dosyadan bu kez tefrik ederek Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle karşı görevsizlik kararı vermesi üzerine dosyanın merci tayini için Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesine gönderildiği, bu dairenin 05/06/2017 tarihinde, 2017/419 E. - 2017/524 K. sayılı kararıyla ilk davanın açıldığı Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu yönünde karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, merci tayini niteliğinde dahi olsa Ankara Bölge Adliye Mahkemesince istinaf incelemesi yapılmış bulunduğundan uyuşmazlığın, somut uyuşmazlığın niteliği nazara alınarak iş bölümü cetveline göre Ankara Bölge Adliye Mahkemesi'nin 26. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik karar verilmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi'nin 26. Hukuk Dairesince somut olaya gelince, 14.12.2016 tarihinde açılan davada Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından 24.10.2014 tarih ve 2014/1121-297 sayılı görevsizlik kararına karşı dosyanın tevzi edildiği Konya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından da 12.01.2017 tarih ve 2016/263-2017/18 sayılı kararla görevsizlik kararı verilmesi üzerine oluşan olumsuz görev uyuşmazlığı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince 05.06.2017 tarih ve 2017/419-524 sayılı merci tayini yoluyla çözülmüş ve dosya karar mahkemesine gönderilmiştir. Görevli tayin edilen Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin esas hakkında karar verdiği tarihte Konya Bölge Adliye Mahkemesi faaliyete geçmiş olduğu gerekçesiyle yetkisizlik karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK'nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü
hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK'nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. Fıkrasında: "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25.madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesine gönderildiği, bu Dairenin 05/06/2017 tarihinde, 2017/419 E. - 2017/524 K. sayılı kararı ile Konya 2.Asliye Ticaret Mahkemesi ile Konya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığı nedeniyle yargı yerinin belirlenmesine karar verilmiştir. HMK'nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiştir. Ancak yargı yerinin belirlenmesine ilişkin inceleme 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer almamaktadır. Bu nedenle Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/472 Esas-2018/583 karar sayılı kararı aleyhine davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 01/07/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.